ĐÔNG TÂY Y KẾT HỢP DỰ PHÒNG VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH BÀN CHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Bệnh lý bàn chân đái tháo đường là một biến chứng thường gặp ở bệnh nhân đái tháo đường lâu năm, các triệu chứng thường phức tạp, đan xen, diễn biến nhanh chóng và có nguy cơ dẫn đến tàn tật suốt đời nếu không được điều trị kịp thời. Việc dự phòng, chăm sóc và điều trị bệnh đã được các quốc gia quan tâm và có hướng dẫn hết sức chặt chẽ, tuy nhiên việc phát hiện kịp thời và điều trị từ sớm, từ xa vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn và hạn chế như vấn đề nhận thức của người bệnh, công tác tuyên truyền giáo dục của nhà quản lý, nguồn lực tài chính và khả năng đáp ứng y tế của các cơ sở điều trị… điều này cần sự chia sẻ của cả hệ thống y tế nói chung, trong đó có Y học cổ truyền (YHCT). Trong YHCT không có bệnh danh mô tả riêng về bệnh bàn chân đái tháo đường, nhưng trong các y văn cổ có ghi chép về chứng “Tiêu khát” và các bệnh lý đi kèm như chứng “Thoát thư” và “Cân thư”có đặc điểm tương đồng, trong đó mô tả khá chi tiết về các triệu chứng, các pháp điều trị cho từng thể bệnh cụ thể. Đặc biệt là có các phương pháp không dùng thuốc rất hiệu quả, dễ áp dụng và ít tốn kém như ngâm thuốc, xông thuốc, châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt… điều này giúp bệnh nhân dễ tiếp cận, dễ áp dụng và có thể giúp cho bệnh nhân tuân thủ điều trị lâu dài. Việc kết hợp Đông - Tây y vào điều trị bệnh lý bàn chân đái tháo đường được cho là rất có hiệu quả khi các ưu điểm của phương pháp này có thể bổ sung cho nhược điểm của phương pháp kia và đây cũng là điểm thuận lợi của nền y học Việt Nam được xây dựng trên cơ sở của y học hiện đại, tiên tiến kết hợp với y học cổ truyền đậm đà bản sắc dân tộc.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
bệnh bàn chân đái tháo đường, đông tây y kết hợp, dự phòng và điều trị.
Tài liệu tham khảo
2. 中华医学会糖尿病学分会, 中国2型糖尿 病防治指南(2013版).中华
糖尿病杂志, 2014,6(7):447-498.
3. Nabuurs-Franssen MH, Huijberts MS, Nieuwenhuijzen KAC, et al. Health-related quality of life of diabetic foot ulcer patients and their caregivers. Diabetologia, 2005, 48(9):1906-1910.
4. Prompers L, Huijberts M, Schaper N, et al. “Resource utilisation and costs associated with the treatment of diabetic foot ulcers. Prospective data from the Eurodiale study”. Diabetologia, 2008,51(10):1826-1834.
5. Frykberg RG, Zgonis T, Armstrong DG, et al. Diabetic foot disorders. A clinical practice guideline (2006 revision). J Foot Ankle Surg, 2000,39 Suppl 5:S1-66.
6. Bus SA, Netten JJ, Lavery LA, et al. IWGDF guidance on the prevention of foot ulcers in at risk patients with diabetes. Diabetes Metab Res Rev, 2016,32 Suppl 1:S16-24.
7. 苏钟毅. “可怕的糖尿病并发症—糖尿病足[J]”.健康向导,2021,27(06):12-13.
Tô Chung Nghị. “Biến chứng khủng khiếp của bệnh bàn chân đái tháo đường [J]”. Hướng dẫn chăm sóc sức khoẻ, 2021, 27(06): 12-13.
8. Bộ Y tế (2023): Quyết định số 1530/QĐ-BYT ngày 24/3/2023 về việc ban hành tài liệu chuyên môn “Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị Loét bàn chân do đái tháo đường”
9. 谢春光, 陈秋 (2017), 中西医结合糖尿病学, 北京:中国医药科技出版社.
Tạ Xuân Quang, Trần Thu (2017), Đông tây y kết hợp điều trị bệnh đái tháo đường, Bắc Kinh, NXB Khoa học và Công nghệ Y học Trung Quốc.
10. 宋珊珊,李大勇,李鑫,等, “一效膏治疗糖尿病足临床研”, 究陕西中医,2021,42(9): 1236-1239.
Tống San San, Lý Đại Dũng, Lý Hâm và cộng sự. “Nghiên cứu cao Nhất hiệu trong điều trị bệnh bàn chân đái tháo đường trị liệu đường”. Tạp chí trung y Thiểm, 2021,42(9): 1236-1239.
11. 邹宏林,刘安员, “康复新液联合换药治疗糖尿病足的效果观”, 察中外医学研究 2019.17(4): 141-142.
Trâu Hoành Lâm, Lưu An Viên. “Quan sát tác dụng của dung dịch Kangfuxin kết hợp với thay băng trong điều trị bệnh bàn chân đái tháo đường”. Tạp chí Nghiên cứu Y học Trung Quốc và Nước ngoài, 2019.17(4): 141-142.
12.程井军,李凌,胡祥学, “程氏糖足散外用治疗糖尿病足溃疡的临床观察[J]”. 中国民间疗法 2020, 28 (10): 42-43.
Trình Tỉnh Quân, Lý Lăng, Hồ Tường Học. “Quan sát lâm sàng về việc sử dụng Bột Chengshi Tangzu trong điều trị loét bàn chân do đái tháo đường [J]”. Tạp chí Liệu pháp dân gian Trung Quốc, 2020, 28 (10): 42-43.
13. 徐磊,樊炜静,王徐红,等, “复方黄柏液中医外治溻渍法治疗 Wagner1-2, 级糖尿病足的临床观察[J]”. 中国实验方剂学杂志2023, 29(6): 104-110.
Từ Lỗi, Phiền Vĩ Tĩnh, Vương Từ Hồng và cộng sự, “Quan sát lâm sàng dịch chiết cây Hoàng bá trong điều trị bệnh bàn chân đái tháo đường Wagner độ 1-2”. Tạp chí thực nghiệm phương tễ học Trung Quốc 2023, 29(6): 104-110.
14.王雪皖,王宁,周彤,等、, “中药溻渍法治疗糖尿病足溃疡临 床疗效的Meta分析及序贯分析[J]”.中国中西医结合外科杂志 2022, 28(4):478-484.
Vương Tuyết Hoàn, Vương Ninh, Chu Đồng và cộng sự. “Phân tích tổng hợp và phân tích tuần tự về hiệu quả lâm sàng của phương pháp ngâm thuốc y học cổ truyền trong điều trị loét bàn chân do đái tháo đường [J]”. Tạp chí ngoại khoa Trung tây y kết hợp 2022. 28(4): 478-484.
15. 温敏雅, 陈平, 曹丹,等, “中药熏蒸联合西医治疗糖尿病足溃疡患者临床疗效及对患者血清VEGF 和MMP-2水平的影”, 响全科医学临床与教育 2019,17(7):646-648.
Ôn Mẫn Nhã, Trần Bình, Tào Đan, và cộng sự, “Hiệu quả lâm sàng của phương pháp xông hơi y học cổ truyền Trung Quốc kết hợp với tây y trong điều trị bệnh nhân loét bàn chân do đái tháo đường và tác động của nó lên nồng độ VEGF và MMP-2 trong huyết thanh của bệnh nhân”. Giáo dục và Lâm sàng Y học toàn khoa 2019, 17(7): 646-648.
16. 白现花, 尹兰英, 杨海庆,等, “中药熏蒸联合西医常规治疗对糖尿病足溃疡愈合及创面渗出液中VEGF、MMP-2及TIMP-1的影响[J]”,中医杂志 2018, 59 (20): 1763-1765, 1782.
Bạch Hiện Hoa, Doãn Lan Anh, Dương Hải Khánh và cộng sự. “Tác dụng của việc xông thuốc y học cổ truyền kết hợp với điều trị bằng y học phương Tây thông thường trong việc chữa lành vết loét bàn chân do đái tháo đường và tác dụng của VEGF, MMP-2 và TIMP-1 trong dịch tiết vết thương [J]”. Tạp chí Y học cổ truyền Trung Quốc 2018, 59 (20): 1763-1765, 1782.
17. 胡春燕, 曹改杰,温针灸治疗糖尿病足的临床效果实用 临床医学,2021, 22 (2): 10-12.
Hồ Xuân Yến , Tào Cải Kiệt. “Tác dụng lâm sàng thực tế của ôn châm trong điều trị bệnh lý bàn chân do đái tháo đường”. Tạp chí y học lâm sàng 2021, 22(2): 10-12.
18. 陈颖, 甘字, 代璐, 等, “中药湿敷联合穴位按摩治疗糖尿病足溃疡的随机对照研究[J]”.中国现代药物应用 2023,17 (7): 142-145.
Trần Dĩnh, Cam Tự, Đại Lộ và cộng sự. “Nghiên cứu ngẫu nhiên có kiểm soát về phương pháp chườm ướt y học cổ truyền Trung Quốc kết hợp với xoa bóp huyệt trong điều trị loét bàn chân do tiểu đường [J]”. Tạp chí ứng dụng dược vật Trung quốc hiện đại 2023, 17 (7): 142-145